Niluka Brandon ගේ 'චිත්‍රාල්' කියවූවෙමි
2025 වසරේ කියවූ පළමු නවකතා පොත ලෙස චිත්‍රාල් හා මධාරා ප්‍රධාන චරිත වූ නිලූකා බ්‍රැන්ඩන් ගේ 'චිත්‍රාල්' නවකතාව දින තුනක් ගතවෙද්දී කියවා අවසාන කළෙමි. එය කියවද්දී මගේ සිත් ගත් තැන් කීපයක් ලකුණු කර ගතිමි.
එවන් සුන්දර ස්ථාන තුනක් මෙහි බහා ලමි.
චිත්ත රූප මොනවට මවන මේ කොටස බලන්න.
1. - කැහැටු , කළු තරුණියක වූ ඇය තමා සමග සසඳනා කල්හි නන්ද කුමාරයා දුටු නවදැලි හේනේ දා ගිය වැඳිරිය වැනි යයි සිතූ නෙරංජලා තරුණියගේ දෑසේ වූ මනහර බව හෝ දෙතොල කෙළවර සුලලිත රේඛා හෝ නොදැක්කා ය.- පිටුව
45
2. මේ ලේඛිකාව කාලයේ ගලා යාම කියන විචිත්‍රවත් ආකාරයයි
- මෙතෙක් කල් චිත්‍රාල් කුඩාවෙකැයි සිතාගෙන සිටි මාගරට් නෝනාට එකවරම තමා මහලු ගිය බවත්, චිත්‍රාල් තරුණයෙකු වී ඇති බවත් දැනුණේය. - පිටුව 113
3. කතුවරිය ස්ත්‍රී පුරුෂ සම්බන්ධතාවල සුන්දරත්වය ලෙස කියාපාන්නේ මෙසේය.
-විදුලියක් වැනිවූ, හුනුව දියව යාමක් වැනිවූ සුරතාන්තයන්ට එකම මොහොතේ ළඟාවූ කල්හී ඔවුන් දෙදෙනා නිවුණෝය. එය සුළි කුණාටුවකට පසුව නිසංසල වන ගැඹුරු මුහුදු පතුළ මෙන් ශාන්තය. "මට මගේ ජීවිතේ හම්බ වුණා "චිත්‍රාල් සිතුවේය." මට මගේ ජීවිතේ හම්බවුණා "රෝජා ද සිතුවාය. - පිටුව 170
මම ප්‍රවීණ ලේඛකයෙකු හෝ විචාරකයෙකු නම් නොවෙමි. නමුත් මේ නව කතාව ගැන මගේ අදහස් කීපයක් මෙසේ සටහන් කිරීමට සිතුවෙමි.
නවකතාවේ ප්‍රධාන චරිතය වන චිත්‍රාල් සොඳුරු යයි කිවහැකි ළමා කාලයකට උරුමකම් කියූ හා යහපත් දෙමාපියන් ලද මානවකයෙකි. ඔහුගේ බිරිඳ වූ මධාරා මිල මුදල් අතින් කිසිඳු අඩුපාඩුවක් නැති මුත් චිත්‍රාල්ට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස් ළමා කාලයක් ගතකළ හා අයහපත් දෙමාපියන් යටතේ හැදී වැඩුණු දැරියකි. එහි ප්‍රථිපලයක් ලෙස මානසික ව්‍යාධියකට පත්වන ඈ චිත්‍රාල් තම ගොදුර කරගන්නේ සිය පියා සම්බන්ධ කලකිරීම් හමුවේ සියළුම පිරිමින්ගෙන් පලිගැනීමේ සිය කුරිරු චේතනාව ඉටු කර ගනු පිණිස බව චිත්‍රාල් නොදත්තේය. එබැවින් චූදිතයෙකු නොවීම චිත්‍රාල් දඬුවමට පාත්‍ර විය.
කතාව ප්‍රථම පුරුෂ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් ලියවී තිබේ. චිත්‍රාල් හා මධාරා වටා කැරකෙන එකිනෙකට වෙනස් චර්යාවන් හා පෞරුෂයන් වලට හිමිකම් කියන විශාල සංඛ්‍යාවක් වූ අනිත් පාත්‍රවර්ගයා හැසිරෙන ආකාරය ලේඛිකාව විසින් ගොඩ නගන්නේ ඊළඟට කුමක් සිදුවේද යනුවෙන් පාඨකයා ඇද බැඳ තබා ගැනීමට හැකිවන අයුරිනි. එය ඇගේ දක්ෂකමක් බව කිව යුතුය. එසේ කුතුහලය දනවන ලෙස ලිවීමේදී ඉදිරියේ සිදුවන්නේ පාඨකයා බලාපොරොත්තු වන දෙයම නොවේ. ජීවිතය එසේය. එසේ වුවද ඉදිරියට සිදුවන දේ පිළිබඳ ඉඟියක් නැකත් කරුවෙකුගේ ප්‍රකාශයක් පරිද්දෙන් හෝ කෑරලෙකු හැඬීම වැනි පාරිසරික සංසිද්ධියකින් හෝ පාඨකයා වෙත ලබා දීමට ලේඛිකාව වග බලා ගනියි. එයින් ඉදිරියට යහපතක් වේද නොවේද යන්න කියාපායි.
මේ කතාවේ පාත්‍ර වර්ගයාගේ හැසිරීම සංකීර්ණය.
ඔවුන් වටා චලනය වන සමාජ සංස්කෘතික හා මානසික ඝට්ටනයන් හමුවේ ඔවුහූ ක්‍රියා කරති. කුලය, බලය, ධනය, ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය, දේශසීමා ආදී දහසකුත් එකක් සීමා මායිම් හමුවේ ඔවුහූ ඇඹරෙති, පෙළෙති. නිදසුනක් වශයෙන් වෙනත් රටක උගෙනුම සඳහා යන මිළ මුදල් අතින් හීන සාමාන්‍ය පන්තියේ දරුවන් ජීවන අරගලයට මුහුණදෙන ආකාරය කතාවේ මනාව විස්තර කර තිබේ.
චිත්‍රාල් මෙන් අති සංකීර්ණව නොවුණත් තම බිරින්දෑවරුන් අතින් බැටකන ස්වාමිපුරුෂයන් මා දැක ඇත. මධාරා තරම් පැටලිලි සහිත නොවූවත් තම සැමියන් කෙරෙහි එවැනි ආකාරයෙන් කටයුතු කරන බිරින්දෑවරුන් ද මා දැක ඇත. නමුත් වැඩිපුරම දකින්නට ලැබෙන්නේ පුරුෂයන් විසින් තලා පෙලා සිරකර දමනු ලබන බිරින්දෑවරුන් ය. කුමන අතින් බැලුවත් අඹු සැමි, දෙමාපිය, සහෝදර ආදී හැම සබඳතාවයකම අප දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව සිදුවන අඩු පාඩු බිඳ වැටීම් මෙන්ම ආදරණීය බවද චිත්‍රාල් කතාවෙන් කියා පෑමට කතුවරිය දස්කම් දක්වන්නීය.
අප අප වුවත් ඇතැම් අවස්ථාවල ක්‍රියා කරන්නේ හා වචන භාවිත කරන්නේ අනිකාට රිදෙන බව නොදැන වන්නටත් ඉඩ තිබේ. වුවමනාවෙන් උපක්‍රමශීලීව එසේ කරනවා වන්නට ද පුළුවන. නැතිනම් අප තුළ අපටත් නොදැනීම පවතින විවිධ සින්ඩ්‍රෝම නිසා වීමටද ඉඩකඩ තිබේ. ඒ අපේ හැසිරීම් වලට හේතු සාධක අපේ අතීත අත්දැකීම් වල ප්‍රතිඵල විය හැකිය (PSTD - Post Traumatic Stress Disorder). තවත් නානා ප්‍රකාර මානසික තත්ත්වයන් විය හැකිය.
කතාවේ ඇතැම් තැන් සැබෑ ජීවිතයේ දී මෙසේ විය හැකිද යන ගැටලුව මගේ සිතට නාවා නොවේ. ආසාවරීගේ මරණය මිනීමැරුමක් බව යටපත්ව යාම ඉන් එකකි.
මධාරා යන නම තව ගැටලුවකි. මලක නමක් ඉන් අදහස් වන බවක් කතාවේ ගම්‍ය වේ. එම මල් වර්ගය මදාරා මිස මධාරා නොවේ.
ඒ හැර ඇතැම් තැන්හී අතලොස්සක් ව්‍යාකරණ දෝෂ, මුද්‍රණ දෝෂ හා අක්ෂර වින්‍යාසයේ අඩුපාඩු දුටුවෙමි.
නිදසුන් :
1.ඔවුන්.... වූවෝය. - පිටුව 35
2. අපිව, ඔවුන්ව ආදීයේ ව කාරය වැරදි යෙදුමක් යයි සිතේ.
මේ හැර ප්‍රථම පුරුෂ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් ලියැවෙන කතාවේදී වරින් වර ලියන්නිය ඉස්මතුවීම මා සිත් නොගනී.
නිදසුන
- මිනිසුන්ගේ ස්වභාවය එයයි. ලෝකයේ ලෙඩ-රෝග, දුක්-කරදර, අතුරු-අන්තරා, අපරාධ දූෂණ, අපයෝජන ඇති බව නොදන්නා අයෙක් නැති තරම් ය. නමුත් අපි කිසිවෙක් මේ එවැන්නක් අප වෙත පැමිණ අපිව වනසනා තෙක්ම 'අපිටත් කරදරයක් වෙවි' කියා සිතන්නට මැලි වන්නෙමු. අපි ආදරය කරන අයෙකුට මානසික රෝගයක් තිබේය යන්න මිනිසුන්ට ඇස්පනා පිට පෙනුණත් පිළිගන්නට මැලිවන ප්‍රධානම දේවල් අතරින් එකකි. - පිටුව 16
මේවා පාත්‍ර වර්ගයාගෙන් කෙනෙකු ලවාම කියවීම සිදුවී ලේඛකයා ඉස්මතුවීම වළක්වා ගැනීම හැකි හැමවිටම වීම වඩා උචිත බව මගේ අදහසයි.
නිලූකා, 'චිත්‍රාල්' ගැන මේ මගේ එතරම් පොහොසත් නොවන අදහස් කීපය ඔබේ අනාගත ලේඛන දිවිය ප්‍රභාමත් කිරීමට බිඳකින් හෝ දායක වනු ඇතැයි සිතමි. ඔබට ජය පතමි.
