ලෝක ගුරු දිනය වෙනුවෙන් මතකය තුළ සැරි සරමි.
මේ උපහාරය ගුරු මවුනි ඔබටය!
ගුරුවරු පහන් ටැඹක් සේ ඍජු ලෙස සිට ගනිමින් සිසුන්ට ඉදිරි මග පෙන්වති. අපේ ජීවිතයේදී හමුවූ ගුරුවරුන් අතරින් අපේ මතකයේ විවිධ ස්වරූප වලින් සටහන් වූ ගුරුවරු ඇත්තාහ. එයින්ද අමතක නොවන විචිත්‍ර මතකයක් සටහන්ව ඇත්තේ ඒ ගුරුවරුන් අතරෙන් අතළොස්සකගේ පමණි. පාසල් ජීවිතයේදී මා කිසි දිනක ගුරුවරයෙකුගෙන් ඉගෙන ගෙන නැත. සියල්ලෝම ගුරුවරියෝ වූහ. ( එක්තරා අවස්ථාවක උසස් පෙළ සමත් මහින්දයේ අය්යා කෙනෙක් රසායන විද්‍යාව ටික දිනක් ඉගැන්වූ බව මතකයේ තිබේ.) මේ ගුරුමවුන් අතරෙන් මගේ මතකයේ නොමැකෙන සටහනක් තැබූ කිහිප දෙනෙකුට උපහාරය පිණිස මේ සටහන තබමි.
මා බාලාංශ පන්තියට බාර ගත්තේ සෙනෙවිරත්න ගුරුතුමියයි. මා අඬ අඬා තාත්තා හෝ අම්මා පසුපස ගෙදර දුවන්න හදන විට එතුමිය වේවැල පෙන්වූවා මතකය. එහෙත් ඒ වේවැල කිසිදා හැඬවුනේ නම් නැත. එතුමිය සිසුන්ට තම දරුවන්ට මෙන්ම ආදරය කළා ය. සෙනෙවිරත්න ගුරුතුමිය අකුරු ඉගැන්වූ හැටි ගැන නම් මට මතකයක් නැත. එහෙත් මිදුලේ මහදැනමුත්තා රඟපෑ හැටි මතකයේ තිබේ. ගෝලයෝ රොත්ත හා මහා දැනමුත්තා අපි අතරෙන් තෝරා ගනු ලැබිණ. පද්මිණි හැමවිටම පුවක් බඩිල්ලා වූවාය. මම ඉඳිකටු පැංචා මිස වෙන කෙනෙක් නොවීමි. එළුවා මුට්ටිය ඔළුවේ හිරවී ඇවිදින හැටි ගුරුතුමිය රඟ දක්වා පෙන්වූවාය. එතුමියගේ පුත්‍රයාද අපේ පන්තියේම ඉගෙන ගත් සිසුවෙකු විය. එදා බාලිකා පාසලේ බාලාංශ පන්තියේ පිරිමි ළමයි දෙදෙනෙක් වූහ. ගුරුතුමියගේ පුතා හා විදුහල් පති තුමියගේ පුතා ඒ දෙදෙනායි. හැබැයි ඒ දෙදෙනා නම් අප බුලි කළෝය. මගේ කකුල් වල වූ තුවාල වලට පුළුන් අලවාගෙන ගිය බැවින් ඔවුන්ට මා 'පුළුන් බබා' විය. සෙනෙවිරත්න ගුරුතුමියගේ ස්වාමි පුරුෂයා අපේ පවුලේ හිතවතෙකු වූ නිසා එතුමිය වරක් හෝ දෙවරක් අපේ ගෙදර පැමිණි බවත් මතකය. එතුමිය ගැන මට ඇති අවසාන මතකය ඉතා දුක්බර සංවේදී එකකි. එවිට මා හත්වන ශ්‍රේණියේ ඉගෙනුම ලැබුවෙමි. හදිසියේ පාසලින් අප අවමංගල උත්සවයකට සහභාගී කරවනු ලැබිණ. මිය ගොස් සිටියේ මගේ පළමු ගුරුතුමිය සෙනෙවිරත්න මිස් වීම ඇදහිය නොහැකි විය. ඇය සුදෝ සුදු ඇඳුමින් සැරසී පෙට්ටියක උඩුකුරුව වැතිර සිටියාය. මට ඇතිවුයේ මහත් ශෝකයකි.
මීළඟට මට නොමැකෙන මතකයක් එන්නේ හත්වන ශ්‍රේණියේදී සිංහල විෂය ඉගැන්වූ බ්‍රැන්ඩිගම්පොළ ගුරුතුමියයි. ඇය සිංහල කාව්‍ය රසාස්වාදය ඉගැන්වූ ආකාරය මගේ සිංහල දැනුම වර්ධනයට පමණක් නොව කියවීමේ පිපාසාව ඇති කිරීමටත් මේ ලිවීමේ හැකියාවටත් ඉමහත් බලපෑමක් කර ඇති බව මට අද වඩාත් තේරුම් යයි. එතුමිය ගුරු මේසය කොණක ඉඳගෙන රඟ දක්වමින් කවි කියා දුන්නාය. " නිකට ගෙන සිඹ " කියා ජූතක බමුණා ගැන කියන අවස්ථාවේ සිසුවියකගේ නිකට අල්ලා රංගනයක යෙදෙමින් එය අපට කාවැද්දු හැටි ඉතා රසවත්ය. මා ගුරු ජීවිතය ගෙවද්දී ඇතැම් පන්තියක් ලඟින් යන විට පුටුවේ ඔහේ නිදිබරව ඉඳගෙන උගන්වන ඇතැම් ගුරුවරියක් දකින විට අද එවැනි ගුරුවරු නැත්දෝයි ඒ ඉගෙන ගන්නා සිසුන් ගැන මට මහත් දුකක් ඇති විය. ඇතැම් විට මා වැරදි වන්නත් ඇත. ඒ වෙලේ ඉගැන්වූ ගුරුවරියට යම් අපහසුතාවයක් තිබුණා වන්නටත් පුළුවන. කෙසේ නමුත් මගේ දයාබර බ්‍රැන්ඩිගම්පොළ ගුරුතුමියද මහරගම දී සිදුවූ රිය අනතුරකින් අවාසනාවන්ත ලෙස මියගිය බව මම පුවත්පත් මගින් දැන ගතිමි.
මී ළඟ මතකය මගේ සාමාන්‍ය පෙළ ජීව විද්‍යා ගුරුතුමිය වන දේවේන්ද්‍ර මැතිනියයි. එකල අපි විද්‍යා විෂය ධාරාවට තෝරා ගනු ලබන්නේ අටවෙනි ශ්‍රේණි විභාගයෙනි. නමවන ශ්‍රේණියේ සිට ජීව විද්‍යාව ඇතුළු විද්‍යා විෂයයන් ඉගෙනීම ආරම්භ විය. මා සිත් ගත්තේ ජීව විද්‍යාවයි. දේවේන්ද්‍ර ගුරුතුමිය හරිම සුන්දරය. ඈ තනි පාට සාරියට මල් මල් හැට්ටයක් ඇන්දාය. මල් මල් සාරියට ගැළපෙන තනි වර්ණ හැට්ට ඇන්දාය. ඇගේ හැට්ටය කෙතරම් එකම පතොරමකට සකස් කර තිබුණේ ද යත් ස්වල්පයක් හෝ එහෙ මෙහෙ වූවොත් ඇගේ සුදු පැහැති පිටෙහි අව්වට පිළිස්සී ගිය තීරුවක, මද දුඹුරු පැහැයක් පෙනීමෙන් ඒ වෙනස අපට කියා පායි. හිසකේ එකම විදියට සීරුවට පීරා පිටුපසට කර සරළ කොණ්ඩ මෝස්තරයක් දැම්මාය. ඇගේ වචන සුමටය, තීව්රය. ඉංග්‍රීසි බසිනුත් ඉඳ හිට උගන්වයි. මම ගුරුතුමියට මෙන්ම ජීව විද්‍යාවට ද එකසේ ඇලුම් කළෙමි. මගේ මාසික පරීක්ෂණ ලකුණු අනුව එතුමිය මගේ දක්ෂතා අඳුනා ගත්තාය. ප්‍රයෝගික වැඩට ගෙදරින් ගෙන යා යුතු දේ මම වහාම සුදානම් කර රැගෙන ගියෙමි. වරක් විවිධ පස් වර්ග ගෙන යාමට නියම විය. මා ඒ සියල්ල මනාසේ අහුරාගෙන රැගෙන ගියෙමි. ඇය මැටි පස් වල සියුම් බව දැක," මේ වගේ ළමයි ඉන්නවා නම් උගන්නන ආස හිතෙනවා " කීවාය. මම පස් වනක් ප්‍රීතියෙන් පිනා ගියෙමි. ඒ අවුරුදු දෙකේම ජීව විද්‍යා පන්ති ත්‍යාගය මා සතු විය. පාසලින් අස්වූ පසු දෙවරක් එතුමිය දැක ගැනීමට හැකි විය. එක වරක් මගේ නැන්දනියකගේ අව මංගල උත්සවයක දීය. ඒ නැන්දා එතුමියගේ මිතුරියකි. දෙවන වර ආදී ශිෂ්‍යා සංගමයේ ආරාධනයකට එතුමිය පැමිණි වෙලේය. දැන් එතුමිය තම දරුවන් සමග විප්‍රවාසයේ ඉන්නා බව දැන ගතිමි.
මී ළඟ මතකය දහනායක ගුරුතුමිය ගැනයි. ඇය මට ආදරය කළ තරමට මා ඇයට ආදරය නොකළා යයි මට පසු තැවීමක් තිබේ. එතුමිය මට ඉගැන්වූ ඉංග්‍රීසි විෂය කලින් එම විෂය ඉගැන්වූ ගුණවර්ධන මියගේ ඉගැන්වීම තරම් මට ඇල්ලුවේ නැත. ඒ නිසා මම දිනක් ඉංග්‍රීසි විෂය වෙලාවේ පැරණි ගුරුතුමිය සොයා ගියෙමි. මා එහි ඉඳගෙන සිටින විට දහනායක ගුරුතුමිය පැමිණ " පැදුරටත් නොකිය ආව නේද ?" කියා දුකෙන් පවසා ගුණවර්ධන ගුරුතුමියට කියා මා නැවත කැඳවා ගෙන ගියාය. එදා සිට මා ඇගෙන්ම ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගතිමි. නිවාසාන්තර ක්‍රීඩා තරගයේදී එතුමිය මා ජපන් ළදැරියක ලෙස සරසා විවිධ ජාතීන් නියෝජනය කරන තරගයට ඉදිරිපත් කළාය. ඇත්තෙන්ම මම ඇයට ආදරය කළෙමි. ඇයද වරක් මට අගනුවර සරසවියේදී හමු වූවාය. මා සරසවි ඒම ගැන සතුටු වූවාය.
චිත්‍ර ගුරුතුමිය වූ මිස් රූබි අමතක කරන්න කොහෙත්ම බැරිය. ඇගේ මුදු ගැසුණු හිස කෙස් හා සුන්දර මුහුණත් පිළිවෙළට අඳින සාරිත් මිහිරි මතක්යව සිත තුළ අදටත් තැන්පත්ව තිබේ. බුදුගේ ළඟ කොරිඩෝවේ චිත්‍ර පන්තියේ අපි ඇයගෙන් චිත්‍ර ඉගෙන ගත්තෙමු. දිය සායම් වර්ණ ඉංග්‍රීසියෙන් හඳුන්වන හැටි ඉගැන්වුයේ ඇයයි. මම චිත්‍ර වලට දක්ෂ වූ නිසා ඇගේ ආදරය නොමඳව මට හිමි විය. සාමාන්‍ය චිත්‍ර ඇඳීමෙන් ඔබ්බට ගොස් විවිධ උත්සව, තරග ආදිය සඳහා ද අපි චිත්‍ර ඇන්දෙමු. රූබි මිස් මට කිහිප වරක්ම අගනුවර දී හමු විය. අවසානයේ ඇයට අවසන් සමු දීමට මොරටුවේ ඇගේ නිවසට ගියෙමි.
පාසල් වියේදී මා ලියූ කවි පන්ති තරග වලට ඉදිරපත් කිරීමට පෙර අඩුපාඩු සකසා ගැනීමට උපදෙස් දුන් සමරසිංහ ගුරු තුමිය මගේ මතකයේ කොනකට වී සදාකල්ම ජීවත් වන්නිය. ඒ උපදෙස් අනුව ඉදිරිපත් කරන ලද කවි පන්ති වලට සමස්ත ලංකා ජයග්‍රහණ හිමිවීම පාසලටම ගෞරවයක් වීම සතුටට කරුණකි. අදටත් කවියක් ලියද්දී ඒ කියූ වදන් මතකයට ගනිමි.
තවත් ගුරු මවු වරුන් කිහිප දෙනෙක් පිලිබඳ සොඳුරු මතක ඡායාවන් නැත්තේ නොවේ. ඒවා මිහිර අමිහිර දෙකම මිශ්‍ර වූ ඒවාය. මගේ පාසල් ගුරුවරුන් පිලිබඳ මිහිරි මතක සටහන මෙතෙකින් නිම වන්නේය.
Image from the Internet
