Morlok සිවු නිවුන්නු හා භින්නෝන්මාදය (Schizophrenia)
භින්නෝන්මාදය ලංකාවේද ඇතුළුව ලොව පුරා සුලබ මානසික ආබාධයක්. තම තෙවන දශකයේ මුල් අවුරුදු කීපය ඇතුළත භින්නෝන්මාදයට ගොදුරුවූ Morlok සිවු නිවුන්නු ගැන නවතම හෙළිදරව්වක් කරන පොතක් පළවී තිබෙනවා. භින්නෝන්මාදයට පවුල් ආරයේ සම්බන්ධයක් තිබෙන බව වෙෙද්‍ය විද්‍යානුකූලව පෙන්වා ඇති දෙයක්.
නවතම පොත පළ කරන්නේ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ මේරිලන්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ Audery Clare Farley PhD විසින්.
පොතේ නම Girls and Their Monsters: The Genian Quadruplets and Making of Madness in America (Grand Central).
" Genian" යන්න පර්යේෂණ වලදි මේ සිවුනිවුන්නු හදුන්වනු ලැබූ ව්‍යාජ නමක්.
මේ සිවු නිවුන් දැරියන් ඉපදුනේ 1930 මැයි මාසයේ 19දා. මාධ්‍ය මගින් හුවා දක්වා තිබුණේ මේ දරුවන් සහිත පවුල පරිපූර්ණ එකක් පරිද්දෙන් නමුත් පොත එහි ඇතුළාන්තය බිය ජනක එකක් බව හෙළි කරනවා. ඔවුන් තම පියා නිසා සිය නිවසේ දී අත් දුටු බිය ජනක වාතාවරණයේ කතාව එහි විස්තර වෙනවා.
උපන් දා සිටම ඔවුන් මාධ්‍ය වලට කීර්තිමත් පුද්ගලයන් (celebrety) වෙලා තියෙනවා. මුලින්ම ප්‍රසිද්ධියේ ඔවුන්ට නම් තැබීමට තරගයක් තියලා එහි ජයග්‍රාහකයා අනුව තමයි නම් දී තියෙන්නේ. ඒ නම් තමයි Edna, Wilma, Sarah, හා Helen. මේ නම් වල මුලකුර ඔවුන් ඉපදුන රෝහලේ නම වන Edward W. Sparrow Hospital හී වචනවල මුල් අකුරු.
මව Sadie Morlok පියා Carl Morlok . මව දරුවන්ට එකම වර්ණ එකම මෝස්තරයේ ඇඳුම් අන්දවා ඇති අතර පාසලේදී ගුරුවරුන්ට ඔවුන් වෙන්කර හඳුනා ගැනීමට වෙනස් වර්ණ වල බෝ එකක් පළඳවා තිබෙනවා.
පියා කාල් විසින් දරුවන් අධික ලෙස බියවද්දා ඇති බවත් මානසිකව හා ලිංගිකව අපයෝජනය කර ඇති බවත් පොත මගින් කිසිවක් නොසඟවා හෙළිකරනවා.
වැඩිම හිංසාවට ලක්ව ඇත්තේ බාලම සොයුරිය හෙලන්. ඔවුන් දෙවන දශකයට එළඹෙත්ම පිට පිරිමි ළමයින්ගෙන් ඈත් කර තැබීමට අධික උවමනාවක් පියාට ඇතිවී තිබෙනවා. ඒ නිසා ඔහු තම කොට්ටය යට තුවක්කුවක් තබාගෙන තමයි නිදාගන්න ගිහින් තියෙන්නේ දැරියන් ස්වයං වින්දනයට යොමුවීම වැලැක්වීම සඳහා එකල ඇතැම් දෙමාපියන් කරන ලද ස්ත්‍රී ජනකාංග ඡේදනය (clitorectomy) ට වයස දොළහක් වන හෙලන් හා විල්මා යන දැරියන් දෙදෙනා ලක්කර තිබෙනවා.
1950 දී එඩ්නා භින්නෝන්මාද රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කිරීම පටන් ගෙන තිබෙනවා. ඇයට භ්‍රාන්ති (hallucination) නැත්නම් ව්‍යාජ දර්ශන පෙනීම හා අසාමාන්‍ය ශරීර වේදනා ඇතිවීම තමයි මුලින් ඇතිවුණේ.
ඉන්පසු විල්මා ද 1954 දී සාරා හා හෙලන් ද රෝගයට ගොදුරු වෙනවා.
1954 දී John Hopkins විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂණ මනෝවෛද්‍ය David Rosenthal විසින් රෝගී සිවු නිවුන් දැරියන් මානසික ප්‍රතිකාර වලට යොමු කරනවා. බොහෝ අංශවල පර්යේෂණ රැසක් ආරම්භ වෙනවා භින්නෝන්මාදය ඇති වීම ගැන අනාවරණය කර ගැනීමට බොහෝ පර්යේෂණ කරනු ලබනවා. දීර්ඝ කාලීනව කරන ලද අධ්‍යයනයේ සම්පූර්ණ වාර්තාව එළි දක්වා ඇත්තේ 2000 වසරේ දී.
1963 දී David Rosenthal තමන්ගේ විශාල අධ්‍යනයනය , The Genian Quadraplets : A Study of Heredity and Environment in Schizophrenia නම් පොතෙන් විස්තර කරනවා . එයින් ප්‍රධාන වශයෙන් කියන්නේ ජානමය නැමියාව භින්නෝන්මාදය ඇති කිරීමට වැඩි බරක් ඇති කරන බව.
නමුත් Farley ගේ නවතම පොත Girls and Monsters රෝගය ඇතිවීම (trigger) කෙරෙහි නැවත පරිසරය පැත්තට බරක් ඇති බව පෙන්වා දෙනවා.
සිවුනිවුන්නුන් ගෙන් අද ජීවත් වන්නේ සාරා පමණයි. ඈ තම මතකයන් පොතකට ගෙන තිබෙනවා. ඒ 2015දී 'The Morlok Quadraplets' නමින්.
Source : an article by Justin Garson PhD in psychology today