පැපොල දෙවන වර සෑදීම Shingles

 

පැපොල දෙවන වර සෑදීම Shingles

අද මං අපට අදාළ රෝහලට ගියා. ඔයාල හිතයි දැන් ආ මොකද? අනේ ලෙඩ වුණා ද? නෑ එහෙම නෑ. ඒ ගියේ එන්නත් දෙකක් ගන්න. මෙහෙ වැඩිහිටි අයට නියුමෝනියා වළක්වන්න Pneumococcal vaccine එකයි Shingles නැති නම් Herpes Zoster වළක්වන්න Shingles vaccine එකයි දෙනවා. මේ දෙකම එක දවසේ ගන්න පුළුවන්.

දැන් ඔයාල නියුමෝනියා ගැන නම් අහල තියෙනවා නෙ. අනික වැඩිය අහලා නැතුව ඇති. Shingles කියන්නේ පැපොල (Chickenpox). දෙවෙනි වර හැදෙන එක. මේ දෙකම එකම වයිරස් එකෙන් (Varicella virus) හැදෙන්නෙත්. පැපොල හැදිලා නැති වුණත් අපේ ශරීරයට ඒ වයිරසය ඇතුළු වෙලා තියෙන්න පුළුවන්. නැත්නම් පැපොල වළක්වා ගන්න ඔබ එන්නත අරන් ඉන්න පුළුවන්. මටත් පැපොල හැදිලා නෑ. ලෙඩුන් සමග ඉතාම කිට්ටුවෙන් තුන් සැරයක් හිටියා. ඒත් හැදුණෙ නෑ. ඒ කියන්නේ මගේ ශරීරයට වයිරසය ඇතුළු වෙන්න ඇති. ප්‍රතිශක්තිකරණය ඇතිවෙන්න ඇති. ඒ වුණත් මං Varicella vaccine එක ගත්තා. ඒක දෙවරකට දෙන්නේ. මුල් එකට පස්සේ booster එක මාස දෙකකින්. කොහොමටත් පැපොල ලෙඩේ කලින් හැදිලා නැත්නම් මෙහෙ එන්න medical ගන්න කොට ඒක ගන්න ඕන.

ඉතින් Shingles කියන්නේ ඒ Varicella වයිරසය ශරීරයේ නිද්‍රාගතවෙලා ඉඳලා කාලයකට පස්සේ ආපහු හැදෙන එක. හැබැයි මේක ඇඟ පුරාම හැදෙන්නේ නෑ. බිබිලි එන්නේ ශරීරයේ එක අර්ධයක ස්නායුවක් යන මාර්ගයක. ඒක කඳේ හෝ ඇසේ වෙන්න පුළුවන්. බිබිලි එන්න කලින් උණ, අධික වේදනාව, පිච්චෙනවා වගේ දැවිල්ල ඇතිවෙනවා. ඇස නොපෙනී යාමටත් පුළුවන්. ලෙඩේ සුවවෙලා ටික කලක් යනකම් මේ දැවිල්ල තියෙන්න පුළුවන්. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ හැම පස් දෙනෙකුගෙන් කෙනෙකුට ජීවිත කාලයේ කවදහරි Shingles හැදෙන බව සඳහන් වෙනවා. ඒ නිසා එන්නත් ලබාදීම සිදු කරනවා. ඒකත් මාත්‍රා දෙකකින් දෙන්නේ. තව මාස දෙකකින් මං booster එක ගන්න ඕන.

පැපොල වුණත් වැඩිහිටි අයට හැදෙන එක අවදානම්. දැන් පැපොල වැළඳුන සැනින් anti viral බෙහෙත් දෙනවා. එතකොට අමාරු වෙන්නේ නෑ. තව කියන්න ඕන දෙයක් තමයි පැපොල හැදිලා නැති කෙනෙකුට Shingles රෝගියෙකුගෙන් පැපොල බෝවෙන්න පුළුවන්. හැබැයි Shingles කෙනෙකුගෙන් තවත් කෙනෙකුට බෝවෙන්නේ නෑ. අදට ඇති. එන්නත දුන් අතත් ටිකක් රිදීගෙන එනවා.

රූපය Mayo clinic ඇසුරෙන්,අන්තර්ජාලයෙන්