Friday, October 24, 2025

මම හෙදියක වීමි

 මම හෙදියක වීමි



බේ ඇසේ මැකියුලර් හෝල් ශල්යකර්මය (Macular Hole Surgery)
ඔබ හැමෝම ඇසේ ව්යුහය ගැන යම් ප්රමාණයකට දන්නවා ඇතැයි සිතමි. ඇසේ පෙනුම ඇති කරන ස්නායු සෛල ඇති තිරය වැනි කොටස retina (දෘෂ්ටි විතානය) වේ. එහි ඇති තියුණු පෙනුම මෙන්ම වර්ණ පෙනුම සඳහා වන කොටස macula හෙවත් කහලපය වේ. මෙහි කුහරයක් ඇතිවීමේ තත්ත්වය macular hole නම්වේ. ඇසේ retina ඉදිරි යේ ඇති කුහරය vitrous බලන්න. (අම්මය රසය) නම් ජෙලිමය දියරයකින් පිරී ඇති අතර වයස් ගත වත්ම මේ දියරයේ ඇදෙනසුළු ගතිය අඩුවීම සිදුර ඇති වීමට හේතුවේ. ඒ සඳහා එක හේතුවක් නොව හේතු රැසක් ඇති බව දැක්වෙන අතර වයස්ගත පුද්ගලයන් ගේ වැඩිපුර ඇතිවේ.
මේ තත්ත්වය ඇති වූ විට ඒක දැන ගැනීමට ඇති රෝග ලක්ෂණ මොනවා ද?
පැහැදිලිව නොපෙනීම
ඇස ඉදිරිපිට දුඹුරු ලපයක් පෙනීම
කියවීම අපහසු වීම
ඇස ඉදිරියේ ඇති සරල රේඛා ඇදවී පෙනීම
සමහර විට වර්ණ දෘෂ්ටියට බාධා වීම
සියුම් කාර්යයන් හී යෙදෙන අයට වඩාත් අපහසු වේ. ඇතැම්විට ඔබට මේ තත්ත්වය තිබේද යන්න ඔබ නොදැන සිටීමද පුළුවන. ප්රතිකාර නොකර සිටීමෙන් සියුම් දෘෂ්ටිය නැත්තටම නැතිවී යාමට ඉඩ ඇත.
​මැකියුලර් හෝල් ශල්යකර්මය යනු ඇසේ මැකියුලාවේ ඇති වන මේ කුහරය (hole) අලුත්වැඩියා කිරීම සඳහා සිදු කරන ශල්යකර්මයකි. මෙම ශල්යකර්මය "විට්රෙක්ටමි" (vitrectomy) ලෙස හඳුන්වයි.
​ශල්යකර්මයේදී, ශල්ය වෛද්යවරයා ඇසේ ඇති ඉහත කී ජෙලි වැනි ද්රව්යය වන "vitrous humor " ඉවත් කර, ඒ වෙනුවට තාවකාලික වායු බුබුලක් (gas bubble) ඇතුල් කරයි. මෙම වායු බුබුල මගින් මැකියුලාවේ කුහරයේ දාර එකට තබා ගනිමින් එය සුව වීමට උපකාර කරයි.
​ශල්යකර්මයෙන් පසු, දින කිහිපයක් හෝ සති කිහිපයක් මුහුණ පහතට සිටින සේ සිටීමට වෛද්යවරයා උපදෙස් දෙයි. දවසේ කාලයෙන් 95%ක් බිම බලාගෙන සිටිය යුතුවේ. ඒ වගේම රාත්රියට ඇස ආවරණය කිරීමට ප්ලාස්ටික් ෂීල්ඩ් එකක් ලබාදේ. ඒ ඇස නින්දේදී තැලීම වැළැක්වීමට ය.
වායු බුබුල ක්රමයෙන් දිය වී යන අතර, පෙනීම යථා තත්ත්වයට පත්වීමට මාස කිහිපයක් ගත විය හැකිය. එය ඇතුළත් කරන ලද වායුවේ ස්වභාවය මත රඳා පවතී.
වායු බුබුල ඇසේ තිබෙන තබියදී ගුවන් ගමන් හා ඉහළ උන්නතාංශ කරා නැගීම් නොකළ යුතුය. එසේ කිරීමෙන් වායු බුබුල තුළ පීඩනය වැඩිවී ඇස අන්ධ භාවයට පත්වීම පවා විය හැකිය. එමෙන්ම ශල්යකර්මයට බඳුන්වූ රෝගියා අතේ ගැටගසා ඇති ටැග්ස් දිගටම එසේ තබාගත යුතුය. ඒ යම් හෙයකින් ඒ අතර වෙනත් හදිසි තත්ත්වයක් මත රෝහල්ගත වීමට වුව හොත් අදාළ වෙෙද්ය කාර්ය මණ්ඩල වලට රෝගියාගේ ඇසේ වායු බුබුලක් ඇති බව දැනගැනීම පහසු වීමටය. කරනු ලබන ප්රතිකාර වායු බුබුල කෙරෙහි බලපෑමක් නොවිය යුතුය.
මේ දිනවල මම එවැනි රෝගියෙකු සඳහා හෙදිය බවට පත්ව හිඳිමි. එබැවින් ඔබේ දැනුම්වත් වීම උදෙසා මේ අකුරු මෙහි බහාලමි.

No comments:

Post a Comment