පණු රෝග - 02 වටපණු රෝගය

පණු රෝග - 02

අද අපි වෙනත් සුලබ පණු රෝගයක් ගැන සාකච්ඡා කරමු. ඒ තමයි වටපණු රෝගය. මේ පණු වර්ගයේ විද්‍යාත්මක නම Ascaris lumbricoides

මේ පණුවන් විශාලයි. ගැහැණු පණුවා පිරිමි පණුවට වඩා විශාලයි. ඒක මේ සත්ව වංශයටම පොදු ලක්ෂණයක් .

Phylum: Nematoda
Scientific name: Ascaris lumbricoides

රෝගී පුද්ගලයෙකුගේ කුඩා බඩවැලේ මේ පණුවන් ජීවත් වෙනවා. ගැහැණු පණුවා දිනකට බිත්තර 200,000ක් පමණ නිපදවනවා.මේවා මල සමග පිටවෙනවා. මෙයින් සරු බිත්තර පරිසරයේ ඇති තත්වයන් අනුව මෝරා ආසාදනය විය හැකි තත්වයට පත් වෙනවා.

මෙන්න මේ අසාදිත තත්වයේ බිත්තර අපිට ගිලෙන්න පුළුවන්. අපි ගන්නා ආහාර,වතුර එක්ක,මිනිස් මල කුමන ක්‍රමයට හෝ ඒවා සමග මිශ්‍ර වී තිබුනොත්. බිත්තර ආහාර මාර්ගයේදී පුපුරනවා. ඇතිවෙන කීටයින් බඩවැල් බිත්තිය සිදුරු කරගෙන රුධිර ධාරාවට එකතු වෙනවා. එතනින් අර කොකු පණුවා වගේම දිග ගමන පටන් ගන්නවා. රුධිරය මගින් හෘදයටත් එතනින් පෙනහැලි වලටත් යනවා. පෙනහැලි වලදී කීටයා දින 10-14 කාලයක් වැඩෙනවා. පෙනහැලි වල සිට ශ්වාස නාලය ඔස්සේ උගුරට එනවා. ආපසු ගිලෙනවා. කුඩා බඩවැලට ගිහින් එහිදී ලොකු පණුවන් බවට පත් වෙනවා. මේ සියල්ල වෙන්න මාස 2-3 අතර කාලයක් ගත වෙනවා. ලොකු පනුවන් අවරුදු 1-2ක් පමණ ජීවත් වෙනවා.

දැන් අපි බලමු මේ පණුවන් අපේ බඩේ ඉන්නවා නම් මොන වගේ රෝග ලක්ෂණ ද අපිට ඇති වන්නේ කියල.
1. ඇත්තෙන්ම පණුවන් කීප දෙනෙක් හිටියට කිසිම රෝග ලක්ෂණයක් ඇති වන්නේ නෑ .

2. පණුවන් ගොඩාක් හිටියොත් බඩේ වේදනාව හා බඩවැල් අවහිර වීම වෙන්න පුළුවන්. මේ පණුවන් කොකු පණුවන් වගේ අපේ ලේ උරා බොන්නේ නැහැ. නමුත් අපේ බඩවැල්වල තියෙන ජීර්නයවූ ආහාර උරා ගන්නවා.ඉතින් පණුවන් ගොඩාක් ඉදගෙන අපේ කෑම උරා ගන්න නිසා විශේෂයෙන්ම පොඩි දරුවන්ට මන්දපෝෂණය ඇතිවෙනවා.

3. පණුවන් පෙනහැලි වලට ආ විට කැස්ස,හතිය , පපුවේ අපහසුතාවය, උණ වැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති වෙන්න පුළුවන්.

4. පණුවන් බඩවැල් වල ඉන්නකොට වමනය, පාචනය, ආහාර අරුචිය, බඩේ වේදනාව, මල සමග පණුවන් පිටවීම,දේහ බර අඩුවීම ආදිය ඇතිවෙන්න පුළුවන්.

මීට වඩා දරුණු තත්වයන් ඇතිවෙන්නත් පුළුවන්

1. පණු කීටයන් පෙනහැලි වල තියෙන ගර්ත කියන පුංචි මලු වගේ ඒවා සිදුරු කරන නිසා නියුමෝනියා තත්වයක් ඇතිවෙන්න පුළුවන්. මෙය මාරාන්තික තත්වයක් දක්වා යන්න පුළුවන්.

2. බඩවැල් අවහිර වීම නිසා වමනය ඇතිවී පණුවන් නහයෙන් හා කටින් පිටවෙන්න පුළුවන්. පිටවෙන පණුවන් උගුරෙන් ශ්වසන මාර්ගයට ගිහින් හුස්ම හිරවී දරුවන් මිය ගිය අවස්ථා වාර්තා වෙලා තියෙනවා.

ඉතාම කලාතුරකින් මේ වර්ගයේ වටපනුවන් වෙනත් අවයවද ආක්‍රමණය කරනවා. උදාහරණයක් හැටියට ඇස්

මේ රෝගයෙන් වැළකෙන්නේ කොහොමද ?

1. යහපත් සෞඛ්‍යය පුරුදු අත්‍යවශ්‍යයි.කෑම පිළියෙළ කිරීමට පෙර හා කෑම ගැනීමට පෙර හොදින් අත් පිරිසිදු කරන්න.

2. බොහෝ ආහාර පිළියෙළ කරන පුද්ගලයන් නුගත් බව මෙන්ම නොසැලකිල්ල නිසා පිරිසිදු ලෙස සිය කාර්ය කරන්නේ නැති නිසා පිටින් ආහාර ගැනීමේදී සැලකිලිමත් වන්න.

3. එළවළු පලතුරු අමුවෙන් ආහාරයට ගන්නා විට හොදින් සෝදාගන්න.

4. වතුර උණුකර නිවා හෝ පෙරා පානය කරන්න.

5. අපිසිදු ජලාශ වල ස්නානය නොකරන්න.

6. මිනිස් මල පොහොර ලෙස යෙදීමෙන් වලකින්න.

ඔබට රෝගය තිබේ නම් වෛද්‍ය උපදෙස් අනුව ප්‍රතිකාර කරගන්න.

(මේ පනුවන්ගේ රූප , පණුවාගේ ජීවන චක්‍රය,පණුවන්ගෙන් අවහිරවූ බඩවැලක් , පණුවන් නාසයෙන් / කටින් එළියට එනහැටි,පණුවන් ඇසක සිටින හැටි , ඔබට රූප සටහන් වලින් පෙන්වා ඇත.)

කුරිරුයි හරිම කුරිරුයි මිනිසුන් සහිත මේ ලෝකය

කුරිරුයි,හරිම කුරිරුයි මිනිසුන් සහිත මේ ලෝකය 

ලෝකය ලස්සනද ,මිතුර,
ඔව්,එය ලස්සන වන්නට තිබුණා ,
මිනිසුන් නැත්නම්,
හාත් පස වනාන්තර,
නිල්ලෙන් වැසුණු කඳු වැටී
සිත්සේ සැරිසරණ සියොතුන්,
පියාඹන්නට තිබුණා නිදහස් අහස් කුස
ගලා යන්නට තිබුණා සුනිල දියවැල් මිහිමත
ඉතින් මිතුර,
කුරිරුයි නේද මිනිසුන් සහිත මේ ලෝකය
මියැදෙයි දරුවන් රුදුරු වෙඩි පහරට ලක්ව
මියැදෙයි දරුවන් බිහිසුණු බෝම්බයට යටව
මියැදෙයි දරුවන් පා තබන්නට බිමක් නැතිව ....
මියැදෙයි දරුවන් කුසට බත් හුලක් නැතිව
මිය යන්නට ලඟයි දරුවන් මුවට කිරි බිඳක් නැතිව
ලොව හතර අත මිනිසා පොර කයි,
ආගමට මුවාවී,
ජාතියට මුවාවී,
වස්තුවට ලොබ බැඳ
බිම්කඩ බෙදා ගන්නට බැරිව
බලය ඩැහැ ගැනුමට
ඔවු ,මිතුර කුරිරුයි
හරිම කුරිරුයි මිනිසුන් සහිත මේ ලෝකය

Photo by Karthikeyan K on Unsplash

පණු රෝග - 01 කොකු පණු රෝගය

පණු රෝග - 01

ලංකාවේ පණු රෝග ඉස්සර තරම් නැති වුනත් තවමත් තිබෙන බව පේනවා. ඒ ගැන දැනුවත් කිරීමක් කිරීම සුදුසු බව හැගී ගියා .

මිනිසුන්ගෙ අදහසක් තියෙනවා පණුවන් බඩේ ඉන්න ඕනෙ කියලා . ඒක මිත්‍යාවක්. පණුවන් කියන්නෙ පරපෝෂිත ජීවීන්. පරපෝෂිතයින් අපෙන් යැපෙනවා,අපට හානි කරමින්. ඉතින් පණුවන් අපේ ශරීරයේ වැඩි වශයෙන් හිටියොත් අපි,විශේෂයෙන් දරුවන් රෝගී වෙනවා.

බොහෝ සුලබ පණු රෝග ඇතිවන්නේ මිනිස් මල පසට එකතු වීමෙන්. මිනිස්සු වැසිකිලි භාවිත නොකර එළිමහනේ මලපහ කිරීම එයට හේතුවක්. කුඩා දරුවන්ගේ මල පවා වැසිකිළියකට දමා ඉවත් කරන්න ඕනේ . තව ගංවතුර කාලයට වැසිකිළි උතුරා යන්නත් පුළුවන්. අනික් හේතුව ඔබ දන්නවද? ඒ තමයි මිනිස් මල වලින් පොහොර සාදා ඒවා බෝග වලට යෙදීම හා එම බෝග හොඳින් නොපිස ආහාරයට ගැනීම. තව කෑම පිළියෙළ කිරීමේදී හා ආහාර ගැනීමේදී නිසි පරිදි අත් පිරිසිදු නොකිරීමත් බොහෝ රෝග කාරක සිරුරු ගත වීමට හේතුවක්.

දැන් අපි සුලබ පණු රෝග කිහිපයක් ගැන දැනුවත් වෙමු.

1. කොකු පණු රෝගය.

කොකු පණු වර්ග කිහිපයක්ම සිටිනවා. Necator americanus එයින් එක්‌ විශේෂයක්. මේ විශේෂය අයත් වෙන්නේ Nematoda කියන සත්ව වංශයට.

Phylum: Nematoda

Kingdom: Animalia

Scientific name: Necator americanus

Anchylostoma deodenale තව කොකු පණු විශේෂයක්.

මේ පනුවන්ගේ වැඩුණු සතුන් මිනිස් ආහාර මාර්ගයේ කුඩා බඩවැලේ ඉන්නවා. එහි බිත්තියට එල්ලී ඉඳගෙන ලේ උරා බොනවා. ඒ නිසා කොකු පණු රෝගයෙන් පෙලෙන කෙනෙකුට ලේ හිඟ වෙනවා.මේ තත්වයට මිනිස්සු පාණ්ඩුව කියල කියනවා. ලංකාවේ මිනිසුන් විශේෂයෙන් ගැබිණි මව් වරුන් ගේ රක්ත හීනතාවයට මේ රෝගය හේතු වෙනවා.
බඩවැල සිදුරු කරන්න මේ පනුවන්ගේ මුඛයේ කැපුම් ඵලක තියෙනවා.
තව කොකු පණුවා ලේ උරා බොන්න බඩවැල් බිත්තිය සිදුරු කලහම ලේ කැටි නොගැහෙන්න රසායනික ද්‍රව්‍යයක් එතැනට ඇතුල් කරනවා. ඉතින් පණුවා එතනින් ඉවත් වුනත් හුගක් වෙලා ලේ ගලනවා. ඒ ලේ මල සමග පිටවන නිසා මල කළු පැහැයක් ගන්න පුළුවන්.
මේ පණුවන්ගේ ගැහැණු හා පිරිමි සත්තු ඉන්නවා. ගැහැණු සතා දිගින් වැඩියි. ඔවුන් සංසර්ගයෙන් පසු බඩ වැල තුල බිත්තර දානවා. මේ බිත්තර මල සමග බාහිර පරිසරයට පිටවෙනවා. පසට ගියොත් කීට අවස්ථාව ඇති වෙනවා. රුපයේ පෙන්වා ඇති විදියට අංක 3 ලෙස පෙන්වා ඇති කීටයා තෙත් පරිසරයේදී ඔබ පාවහන් නැතිව ඇවිද්දොත්, අතින් පස ඇල්ලුවොත් හම සිදුරු කරගෙන ලේ වලට ඇතුල් වෙනවා. මේ තැන් කසන්න පටන් ගෙන තුවාල වෙනවා. මේවාට මිනිස්සු දියමැටියන් කෑම කියල කියනවා. මේ තුවාල වලින් බැක්ටීරියා හා දිලීර ඇතුල් වෙලා දියර ගලන්න ගන්නවා.
ලේ වලට ඇතුල් වුණු කීටයන් මහා දිග ගමනක් යනවා. එනම් ලේ හරහා හදවතටත් හදවතේ සිට පෙනහැලි වලටත් එතනින් ශ්වාස නාලයටත් ඊළඟට උගුරටත් ඇවිත් ගිලෙනවා. ආමාශයට ගියාට විනාශ වෙන්නේ නැති උච්චර්මයක් ඌට තියෙන නිසා කුඩා බඩවැල දක්වාම යනවා. එහිදී ලොකු වෙලා අර මුලින් විස්තර කළ විදියට නැවත ලේ උරා බොනවා. නැවත බිත්තර දානවා.
මෙන්න මේ නිසා රෝගියාගේ තුවාල වලට වෙනමත් පණුවන් මර්දනයට වෙනමත් ප්‍රතිකාර කල යුතු වෙනවා.

Prevention is better than cure
රෝගය වලක්වා ගැනීමයි වැදගත් ...
කල යුතු දේ
1. ක්‍රමවත් වැසිකිළි භාවිතය.
2. පසේ වැඩ කරන විට පාවහන් හා අතින් වැඩ කරන්නේ නම් අත්වැසුම් භාවිතය
3. මල පොහොර ලෙස භාවිතා නොකිරීම

ඉතිරිය පසුවට .....

It's a dark sphere

It's a dark sphere,
Oh!!! It's dark,dark dear,
From the dark sphere,
I hear your song dear.

It's a cold sphere,
Oh!!!It's cold, cold dear,
From the cold sphere,
I here your song dear.

Those lovely days have gone,
Here,I am waiting alone,
But I know I'm not all alone,
You sing your Nightingale song.

You sing a song of delight,
It echoes through the silent night,
Sing your song enchantingly,
Till the time ends at eternity.  

Photo by Genessa Panainte on Unsplash

රෝස මල් වලටත් වඩා සුන්දර පුංචි දරුවෝ ......

රෝස මල් වලටත් වඩා සුන්දර පුංචි  දරුවෝ ......

මං 'රෝස මලේ නටුවේ කටු' පොස්ට් එකේ කිව්වා මගේ ලස්සන baby රෝස පැළය ගැන. ඒක මැරුනනේ. සුදු දෝනිට රෝස පැළයක් හදන්න පුදුම ආසාවක් තිබුනේ.

 ....'අනේ ආච්චී අම්මේ අපි අර මල් පැල වෑන් එකෙන් හරි රෝස පැළයක් ගනිමු' කියලා සුදු දෝණි කිව්වා.

ඉතින් මං ළගදි දවසක වැන් එකෙන් කහපාට baby රෝස පැලයකුයි තව රෝස පැලයකුයි මිලදී ගත්ත.
ඒවා පෝච්චි වල පැල කරෙත් සුදු දෝණි හා සනු එක්ක. කෙසෙල් ලෙලි පොඩියට කපල ඒවාට වතුර දාල දින කීපයක් වහළ තියල ඒ වතුර හා බිත්තර කටු පැල වලට පොහොර විදියට දැම්ම. ඉතින් ටික දවසක් ගෙවිල ගිය. පසු ගිය දාක මං ගමනක් ගිහින් එනකොටම දරුවො දෙන්න එක හඬින් කෑ ගහනවා .

'ආච්චි අම්මේ, ආච්චි අම්මේ එන්නකෝ ඉක්මනට බඩුවක් පෙන්නන්න.'

ඉතින් මං හනි හනික උඩට ගිහින් බැලුවා.

 රෝස පැල දෙකේම මල් පිපිලා.

'බලන්න ආච්චි අම්මා ...ඒ මල් අයිස් ක්‍රීම් සුවඳයි ....'  ඉතින් මං මල්වල සුවඳත්  බැලුවා.
මල්වල පින්තුරත් ගත්ත. දරුවෝ ප්‍රීතියෙන් ඉපිලෙනවා.
'මේ මල් හැදුනෙ කොහොමද ආච්චි අම්මා?'
'අපි පොහොර දැම්මනේ ...'
'ඒවා කොහොමද ගහට යන්නේ ? '
'ගහේ මුල් තියෙනවා ...ඒවායින් පොහොර උරාගෙන ගහ ලොකු වෙලා හැදෙනවා.මල් පිපෙනවා.'
'අපි කෑම කෑවහම අපිත් ලොකු වෙනවා නේද?'
'ඔවු  අපි කෑම කෑවහම බඩේ දී ඒවා දිරවලා ඇඟට උරාගන්නවා. එතකොට පොඩි ළමයි ලොකු වෙනවා.'
ප්‍රශ්න වැලයි ....

පුංචි දරුවන්ගේ ලෝකය හරිම විචිත්‍රයි .....කුතුහලයෙන් පිරිලා. පරිසරයත් එක්ක ඔවුන්ට හරියට ගනු දෙනු තියෙනවා. ඒවාට අපි ඉඩ දෙන්න ඕන. ඒත් එක්කම ඔවුන්ගෙ ආරක්ෂාව ගැනත් හිතන්න ඕන.

ආදරේ කතන්දරේ

ආදරේ කතන්දරේ

රන් ඉරක් නැගී වළා                          කුළින්   කුළේ

නිල්වළා හැපී ගිරී                                කුළින්   කුළේ

වැහි බිඳු ගලා ගලා                         පෙළින්  පෙළේ

මහා ගඟක් වුණා                       අපේ කතන්දරේ

හමු වෙවී වෙන් වෙවී                          නිරන්තරේ

ලං වෙවී තුරුල් වෙවී                           වරින් වරේ

මල් සිනා සලා සලා                 තොලින් තොලේ

මිමිණුවා ආදරේ                                කතන්දරේ

මල් පිපී දිලී දිලී                                 තුරින්  තුරේ

රොන් සුනු සුවඳ දී                            මලින් මලේ

මී මැසී ගායනා                             පෙළින් පෙලේ

සුන්දරයි ඒ කියූ                                 කතන්දරේ

විහඟ ගී ගායනා                             සරින් සරේ

මද  පවන් හමා ගෙනේ                   රළින් රළේ

ගී හඬක් නැගී කොවුල්              තුඩින් තුඩේ

ඒ ගයන්නෙ                       ආදරේ කතන්දරේ 

© 2020 Malini Ganewatta

Photo by Bruno Sousa on Unsplash

Life....

Oh! Yes, Life is a real gift,
Yet,there's no definition for it....

You can see the life,everywhere...
In a drop of rain water,
In a petal of a blooming flower,
In a ray of glittering star, and many more...

You can feel the life everywhere....
In a hum of a flying bee,
In a passing simple breeze,
In a sound of a beating heart, and many more....

But you cant touch it,
Or you can't hold it,
But it's always with you..
It's whispering to your ear a sweet song.....

Try to see the life,
Try to feel the life,
Then you can find,
The real meaning of life......

© 2020 Malini Ganewatta

Photo by dfkt on Unsplash

ලොකු මාමා

ලොකු මාමා

"ළමයිනේ ! මේ හැන්දෑ වෙලාවට ඔය තැන්වල ඉන්න එපා කියල තියෙනව නේද ?" මුත්තන්ඩී අපට තරවටු ස්වරයකින් කීවේය. අපි සෙල්ලම් කරමින් සිටි තැනට මදක් ඔබ්බෙන් කුඩා ගල් කැබලි ගොඩ ගසා තිබුණු ගල් ගොඩකි. මේ ගල් ගොඩ යට ලොකු මාමාගේ සොහොන ඇති බව අම්මා මා සමග කියා ඇත. කෙසේ නමුත් වත්තේ මේ කෙළවර මහා අඳුරු ගුහාවකි. වත්තේ මායිමෙන් මෙපිට ඇති රබර් වතු යායට, ඉර අවරට හැරී මද වෙලාවකින් කළුවර කුර ගගා එන්නට පටන් ගනී. එය කළු අඳුරු සළුවක් පරිද්දෙන් අපේ වත්තේ මේ කොන හා දැවටී යාමට වැඩි වෙලාවක් ගත වන්නේ නැත .  එහෙත් මෙතැන සෙල්ලම් කරන අපේ සිත් තුළට  බියක සේයාවක් වත් ඇති වුයේ නැත. මුත්තන්ඩීගෙන් බැණුම් අසමින් වුවද අපි රිසිසේ මෙතැන සෙල්ලම් කිරීමට තෝරා ගන්නේ ඒ අවට හොරා පොලිස් සෙල්ලමේදී හැංගීමට තැන් තිබුණු නිසාය .

ලොකු මාමා මා ඇසින් දැක නැත. මා ඉපදී ඇත්තේ  ලොකු මාමා මිය ගොස් බොහෝ කලකට පසුවය. ඔහු මිය ගොස් තිබුනේ දෙවන ලෝක යුද්ධය පැවති වකවානුවේ දීය. ඔහු මිය යන විට වයස අවුරුදු විසි එකක තරුණයෙකු බවත් ඒ වන විට අම්මා තරුණ වියට එළඹ සිටි බවත් අම්මා කීවේ දැඩි ශෝකයකිනි. ගෙයි කොතරම් ඉඩකඩ තිබුණද අප සැම නිදා ගැනීමට පුරුදුවී සිටියේ බරාඳය කොටසේ බිම පැදුරු එළා ගෙනය. අම්මා රෑ නිදි පැදුරේ ඉන්නා ගමන් අපට නින්ද යන තෙක් අතීත අත්දැකීම් සමග මුසුවූ කතන්දර අපට කීවාය.  දැන් මේ කතන්දර වැඩිපුර මතකයේ ඇත්තේ මගේම පමණක් විය යුතුය. අපේ දරුවන්ට ඒ කතා ඇසීමට එතරම් වුවමනාවක් හෝ ඉස්පාසුවක් නැති වූයෙන්   මේ කතා මා සමගම මේ ලෝකයෙන් ඉවත් වී යනු ඇත.

මුත්තන්ඩී සහ අත්තම්මා ට දරුවන් පස් දෙනෙක් වුහ. එනම් ලොකු මාමා , අම්මාගේ අක්කා,එනම් ලොකු අම්මා ,සුදු මාමා හා පොඩි මාමා ය. ඔය කියන ලොකු අම්මාත් අපි දැක නැත. ඇය මිය ගියේ වයස අවුරුදු නවයේදී බව අම්මා කියා ඇත. අම්මා ළාබාල අවදියේ  තමන්ට අහිමිවූ එකම සොයුරිය ගැන දුක් නොවූවා නොවේ.  එය ද දුකක් වූ නමුත් ඒ කාලය වන විට අම්මා කුඩා දැරියක්ව සිටි නිසා එය එතරම් සිතට වැදී නොතිබිනැයි මට සිතේ.

ලොකු මාමා එසේ නොවේ. ඔහු පවුලට පහන් ටැඹක් බඳු පුත්‍ර රත්නයක් විය. පවුලේ කුදු මහත් කටයුතු සොයා බැලීමට තරම් දැනුවත් බවක් හා ජවයක් ඔහුට තිබුනේය.  අම්මා වැඩි විය පැමුණුනු අවස්ථාවේ ලොකු මාමා තෑගි වශයෙන් ඇයට පිරිනමා තිබුණේ වටිනා පිඟන් කෝප්ප සෙට් එකකි. එය අම්මා පණ මෙන් සුරකිනු මා දැක ඇත. තවමත් එහි ඇතැම් පීරිසි කෝප්ප මහ ගෙදර අල්මාරි තුළ තිබෙන්නට පුළුවන් බව මට සිතේ.  ලොකු මාමා හැදී වැඩුණේ මුත්තන්ඩී ගේ දැඩි නීති රීති යටතේ බැවින් ඔහු අසීමිත බියකින් තම ළමා කාලය ගත කළ බව අම්මා කියා ඇත. එහෙයින්ම ඔහු ඉතා කීකරු  දරුවෙකු විය.

ඒ අවාසනාවන්ත වකවානුවේ ලොකු මාමාට වැළදී තිබුණේ උණ සන්නිපාතයයි (Typhoid fever). මේ කාලයේ නම් මෙවැනි රෝග ප්‍රතිජීවක ඖෂධ මගින් පහසුවෙන්ම යටපත් කල හැකි නමුත් ඒ කාලයේ වෛද්‍ය විද්‍යාව එතරම් දියුණු වී තිබුණේ නැත. ප්‍රති ජීවක ඖෂධ ආදිය දියුණුවට පත් වුයේ දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුව බව මා කියවා ඇත.

පවුලේ දේශීය වෛද්‍ය වරයා ගෙන්වා ප්‍රතිකාර කරන ලද බව අම්මා කියන්නීය. කසාය පානය කිරීම ඉතා අමිහිරි අප්‍රසන්න දෙයකි. මුත්තන්ඩි බලෙන් මෙන් ලොකු මාමාට කසාය පොවා ඇත. පළමු කසාය වඩි වලින් මද සුවයක් ඇති වුවත් පසුව සියල්ල අයහපත් අතට හැරී තිබුණි. අවසානයේ කසාය පානය කිරීම ලොකු මාමා විසින් ප්‍රතික්ෂේප  කර ඇත.

යුද වාතාවරණය අප රටට ද උග්‍ර ලෙස බලපා තිබුණ නිසා ආහාර හිඟය ද දරුණු වී තිබිණී . කැඳ උගුරක් දීමට හාල් සොයා ගැනීම ද විශාල ගැටලුවක් විය. මුදල් ද හිඟ වීය.  එකල ජීවිතය ඉතා කටුක අපහසු  එකක් වූයේය.  රටේ ආහාර හිඟ විය. වෙනත් රටවල් වලින් ආහාර ගෙන ඒමත් යුද්ධය නිසා නැවතී තිබුණි.  රටේ සහල් හිඟ වූයෙන් යුධ ආධාර වශයෙන් ලැබුණු පාන් පිටි පමණක් ආහාරයට ගැනීමෙන් මිනිසුන්, ගැහැණුන් හා දරුවන් පාණ්ඩුවෙන්  පෙළෙන්නට වූ බව අම්මා කීවාය. ඔවුන්ගේ සිරුරු ඉදිමුණේ ලු. සුදුමැළි වුණේ ලු. එයින් අදහස් වූයේ ප්‍රෝටීන කැලරි මන්දපෝෂණය බව මගේ අධ්‍යාපනයත් සමග මම තේරුම් ගත්තෙමි.  අම්මලාගේ පවුලට ද ඒ දුෂ්කරතා වලින් මිදීමට අපහසු වී ඇත.  මුත් තන්ඩි ගේ රැකියා කටයුතුද අවහිර වී තිබුණි. දෙවන ලෝක යුධ බිය ජීවිත වෙළාගෙන පැවති ඇත. ආහාර හිඟයට අමතරව ප්‍රහාරයක් වේදෝයි බියද විය. පාසලේදී බෝම්බ ප්‍රහාරයක් වුවහොත් එයට මුහුණ දිය යුතු ආකාරය අම්මලාට කියා දී ඇත.

"පැන්සලය කටේ හරහට ගහගෙන බිම් ගෙවල් වලට රිංගන්න කිව්වා." අම්මා අතීතය මතක් කරන්නීය. අපේ ගෙය පිටුපස කණ්ඩියේ ද එකල හෑරූ බිම් ගෙයක් මෑතක් වනතෙක්ම තිබුණි.

"අනේ! ලොකු මාමාට හොඳටම අමාරු වුණා . කතා කරන්නත් බැරි වුණා. අතින් මොනවා ද කිව්වා....බිත්තියේ බෝල කුඩුවේ එල්ලලා තිබුණු එයාගේ කමිසය පෙන්නමින්. අපිට තේරුම් ගන්න බැරි වුණා ...මොකද්ද කිව්වේ කියලා " අම්මා අපට කතාව කියන්නීය.

අත්තම්මා කෙසේ හෝ කැඳ ටිකක් පිළියෙළ කොට ඇත. අම්මා කැඳ කෝප්පය රැගෙන ලොකු මාමා සිටි කාමරයට යමින් සිටි  ඒ මුසල අඳුරු සැන්දෑවේ ගෙයට උඩින් කණ කොකා තෙවරක් හඬා ගෙන ගිය බව අම්මා අපට කීවේ ගැමියන් විශ්වාස කරන ආකාරය අනුවය. දැනුත් කණ කොකුන් නම් අඬනවා ඇත. ඒත් අපි දැන් කණ කොකා අඬන්නේ කෙසේද ?කුමකට ද? කියා සොයා බලන්නේ නැත. එහෙත් අම්මා කියූ එදා කණ කොකා ඇඩූ ඇඩිල්ල ආයෙත් කිසි කළෙකත් නො අඬන එකක් ලෙස මගේ සිතේ කොණක මහා දුකක් ඇති කරමින් වරින් වර දෝoකාර දෙයි.

එදින රැයේ ලොකු මාමා අවසන් හුස්ම හෙලා ඇත.

"අනේ ! අය්යා මැරුණට පස්සේ තමයි දැක්කේ එයාගේ කමිස සාක්කුවේ සත පණහක් තියෙනවා. එයා ඒක තමයි අත දික් කරලා කියල තියෙන්නේ " අම්මා කඳුළු සලන්නීය.

"අත්තම්මා කාලයක් යන කම් නියං කොබෙය්යිය අඩන වෙලාවට අඬනවා . නියං කොබෙය්ය අඬන්නේ ' මී පුප් ලදිම් දරු නොලදීම් .....රන් කැටි පුතා කෝ 'කියලනේ"

මේ කතාව අසා බොහෝ කාලයක් යන තුරුත් ඇතැම් විට අදත් නින්දට ගොස් දෑස පියාගත් කල මට, නොදුටු ලොකු මාමාත් , ඔහුගේ දුක්බර අවසන් මොහොතත්,කමිස සාක්කුවේ තිබුණා යයි කියූ සත පනහත් සිතේ මැවී යයි. මම එවිට මා නොදුටු ලොකු මාමා වෙනුවෙන් කඳුලක් හෙලමි.

 

ඒ වගේම නියං කොබෙයියෙකුගේ ඒ දුක්බර රාවය ඇසෙන හැම මොහොතකමත් ලොකු මාමා මෙන්ම ඒ දයාබර ආත්තම්මා ද මගේ මනස තුළට නිරායාසයෙන්ම ඇතුළු වෙති. එවිට ඒ කුරුල්ලාගේ නැතිවූ දරු පැටවුන් වෙනුවෙන්ද ලොකු මාමා හා අත්තම්මා වෙනුවෙන් ද මම හඬමි.

අද වන විට ඒ රන් කැටි පුතා වෙනුවෙන් හැඬු ආත්තම්මා ද අපේ අම්මා ද  ජීවිත රඟ මඬලෙන් නික්ම ගොසිනි. අපි තවම රන් කැටි පුතුන් වෙනුවෙන් දුක් වෙමින් ජීවිතයේ සැන්දෑ සමය ගත කරමින් සිටිමු. මේ ලෝකයේ කොතෙක් අම්මලා රන්කැටි පුතුන් වෙනුවෙන් අඬා හා අඬමින් ඇද්ද ? ඒ කඳුළු සප්තමහා සාගරය තරම් පරිමාවක් වනු ඇත.

 

Photo by Aliyah Jamous on Unsplash
.